In de woestijn van Qatar kreeg een Avantagroep
een bijzondere uitnodiging. Maar de mannen en vrouwen van de groep werden meteen uit elkaar gehaald. Vorige keer kon je
hier lezen hoe de mannen een geit verorberden, deze week vertelt deelnemer Sarah wat er ondertussen bij de vrouwen gebeurde...
- Een bijdrage van deelnemer Sarah
Terwijl we ons afvragen of de dames op de hoogte zijn van ons bezoek, lopen we wat aarzelend het vrouwengedeelte binnen. Vanuit een grote tent komen enkele vrouwen ons enthousiast tegemoet gelopen. Druk pratend worden we als lang verwachte gasten binnen gehaald. Als we bij de ingang van de tent - als welopgevoede Hollanders - onze schoenen willen uit doen, wordt direct aangegeven dat dit niet hoeft.
We worden aangemoedigd te gaan zitten op de comfortabele kussens. Vol verbazing kijken we rond. We zijn beland in een prachtige tent, versierd met Qatarese vlaggetjes. Terwijl we verwacht hadden hier vooral ongesluierde vrouwen aan te treffen - er zijn immers geen mannen bij - is sprake van een grote diversiteit aan kledij. We zien vrouwen die vrij westers gekleed gaan, maar ook veel dames in een zwarte chador en een oude vrouw met een birqa. Dat is een soort masker, dat ons een beetje aan een snavel doet denken. In fel contrast daarmee loopt er ook een vrouw rond in een bijna fluorescerend roze joggingpak.
Verkleedpartij
Toch wel wat nieuwsgierig naar die zwarte gewaden vraagt één van de groep of ze een chador mag passen. Al snel krijgt ze een zwarte sluier over haar hoofd, waar nog een paar lichtblonde haren onderuit pieken. Ze wordt vervolgens gehuld in een zwarte chador, een soort toga tot op de grond met lange mouwen. Daarmee is de vermomming echter nog niet compleet. Een gezichtssluier - waarin enkel twee gaten zitten voor de ogen - maakt de outfit af. De chadors - die bij ons de dag ervoor nog een naargeestige indruk opriepen - blijken ineens interessante objecten voor een verkleedpartij, waar ook de andere Hollandse meiden enthousiast aan mee doen. De Qatarese vrouwen vinden die blonde dames gehuld in chadors nogal hilarisch en haasten zich om ons op de foto te zetten. Bij het passen van de gezichtssluier kom ik in botsing met m’n bril. Het blijkt dat de vrouwen daar allemaal ijdel genoeg zijn om contactlenzen te dragen, doordat enkel hun ogen zichtbaar voor de buitenwereld zijn. Het valt dan ook op dat alle vrouwen prachtig opgemaakte ogen hebben. Als we opmerken dat de ene gezichtssluier grotere ooggaten heeft dan de andere blijkt dat de echtgenoot van de vrouw de grootte van deze openingen bepaalt. Het eten en drinken is met zo’n gezichtssluier een hele toer; de sluier wordt dan iets naar voren gedaan en het eten/drinken verdwijnt achter de sluier zodat de mond onzichtbaar blijft.
Al snel blijken er nogal wat verschillen te bestaan in hun vrijheden en overtuigingen. Zo vertelt onze gastvrouw - nu vrij westers gekleed - dat ze buiten op straat meestal een chador draagt vanuit haar eigen overtuiging en niet omdat het moet. Ze ziet het zelf meer als een culturele uiting, dan als een godsdienstige verplichting. Als het warm is draagt ze enkel een chador (zonder wat er onder), soms draagt ze deze voor de kou en op andere momenten draagt ze soms buiten gewone kleding, “want” zegt ze: “mijn man is niet zo moeilijk”.
De ongesluierde vrouwen mogen we fotograferen, maar de anderen niet. Als we na enige tijd een vrouw in chador vragen of we met haar op de foto mogen, stemt ze aarzelend toe na eerst haar gezichtssluier (met heel kleine ooggaten) weer om te hebben gedaan. Ze drukt ons wel op het hart deze foto niet te verspreiden, terwijl ik me verwonderd afvraag hoe iemand haar in dit gewaad ooit zou kunnen herkennen.
Een deel van de jongere vrouwen spreek vloeiend Engels, waarbij een dame die in het dagelijks leven onderwijzeressen opleidt, zich vooral profileert als onze gastvrouw. Haar zus blijkt enkele jaren geleden op huwelijksreis in Europa, waaronder Nederland, te zijn geweest. De vrouwen zijn nieuwsgierig naar wat voor werk wij doen, maar ze kunnen zich moeilijk voorstellen dat we Qatar maar zo kort aan doen.
Christenen
Nadat we al de nodige versnaperingen genuttigd hebben, worden we naar een andere tent gedirigeerd waar we gaan eten. Eén van de oudere vrouwen kijkt even wat bedenkelijk als ze hoort dat wij geen moslims maar christenen zijn. De vrouwen houden respectvol een korte stilte terwijl wij bidden voor het eten. Er staat een enorme schaal voor ons met rijst met daar bovenop de ribbenkast van een geit.
Na het eten laat onze gastvrouw ons zien hoe de rituele wassing van handen en voeten er aan toe gaat. Vervolgens blijkt dat ze nog moet bidden, hetgeen de andere vrouwen inmiddels gedaan hebben. Allah begrijpt het volgens haar wel als je door drukke bezigheden wat later bidt dan de voorgeschreven tijd. Ze neemt ons mee de gebedstent in en vertelt gedreven waar ze voor bidt en hoe het gebedsritueel er aan toe gaat. Enigszins onder de indruk van haar openheid, kijken we vervolgens stilzwijgend toe. Ik vraag me ondertussen af of wij ook zo openlijk zouden getuigen als er ineens wildvreemde mensen bij ons op de stoep staan.
Dansen
Dan komt één van de vrouwen wat verontwaardigd vertellen dat ‘onze’ heren al willen vertrekken. “Maar dat kan toch helemaal niet, want we moeten nog dansen!”. Nieuwsgierig als we zijn laten we weten dat de mannen op ons mogen wachten. De muziek gaat aan, de haren worden losgeschud en een aantal jonge dames begint te dansen. Tijdens een dans wordt briefgeld de lucht in gegooid, waarbij de kinderen zich haasten om het op te rapen en in hun zak te steken. Even toekijken vinden de Qatari nog tot daaraan toe, maar bij de tweede dans wordt het volgens hen toch echt hoog tijd dat wij mee gaan doen. Omdat ze al snel door hebben dat wij er weinig van bakken en ze zich afvragen of er toch nog enig danstalent in ons schuilt, vragen ze ons te laten zien hoe we thuis dansen. Stomverbaasde blikken volgen als iemand vertelt dit nooit te doen.
Cadeaus
Dan wordt het echt tijd om afscheid te nemen. Er ontstaat enige ontrust en een aantal vrouwen is direct druk in de weer. Wat blijkt nu; ze hebben geen cadeautjes ingekocht om aan ons mee te geven. En gasten zomaar laten vertrekken, dat kan niet. Al snel worden er wat armbandjes en ringen in de kleuren van de Qatarese vlag gevonden en er wordt net zo lang gezocht totdat er voor ieder van ons een geschenk is. Een meisje van een jaar of tien doet haar kettinkje af en geeft het weg. Er wordt zelfs een collectors item parfum weggeven. Saillant detail is dat de betreffende ondankbare Nederlandse dame dit geschenk thuis éénmalig als wc-verfrisser heeft gebruikt, maar het zelfs voor dat doel niet geschikt achtte…
Tot slot wordt bij de poort nog snel een groepsfoto gemaakt met onze gastvrouw, haar man en een aantal kinderen, waarna we vol nieuwe indrukken vertrekken richting de mannen die enigszins ongeduldig staan te wachten.
